Podsumowanie Próbnego Egzaminu Maturalnego 2025 ¹
poziom rozszerzony

Zobacz również podsumowanie poziomu podstawowego »

Pobierz podsumowanie w pliku PDF

Próbny egzamin maturalny został przeprowadzony w dniach 20.11.2024 r. – 11.02.2025 r. Arkusz maturalny został przygotowany na podstawie wymagań ogólnych i szczegółowych podstawy programowej kształcenia ogólnego obowiązującej od września 2024 r. i Informatora maturalnego na rok szkolny 2024/2025.

Otrzymaliśmy od nauczycieli  wyniki 1249 uczniów, którzy podeszli do próbnego egzaminu na poziomie rozszerzonym. Uczniowie ci reprezentują różne roczniki i będą zdawać egzamin maturalny na poziomie rozszerzonym w roku 2025 (818 uczniów), w 2026 (372 uczniów) oraz w 2027 i później (43 uczniów). 16 uczniów nie zostało przypisanych do żadnego z wymienionych roczników. Poniższy raport ma na celu podsumowanie wszystkich otrzymanych wyników, określenie poziomu trudności poszczególnych zadań, a także wyciągnięcie wniosków co do problemów, które napotkali zdający, rozwiązując poszczególne zadania.

Struktura egzaminu

W skład arkusza próbnego egzaminu maturalnego z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym weszło 10 zadań: 3 na rozumienie ze słuchu, 3 na rozumienie tekstów pisanych, 3 na znajomość środków językowych oraz wypowiedź pisemna. Połowa z tych zadań miała  charakter otwarty – oprócz tworzenia wypowiedzi pisemnej w arkuszu znalazło się po jednym zadaniu otwartym na rozumienie ze słuchu i czytanie ze zrozumieniem oraz dwa zadania otwarte testujące znajomość środków językowych.

Wyniki ogółem

Średni wynik z egzaminu próbnego w skali kraju wyniósł 62,30%. Poniższa tabela prezentuje rezultaty Próbnej Matury na poziomie rozszerzonym z podziałem na poszczególne województwa. Dodatkowo tabela zawiera osobno wyszczególnione dane dotyczące wyników uczniów, którzy maturę będą zdawać już w  maju 2025 roku.

W przypadku średnich wyników wszystkich uczestników najwyższy wynik odnotowano w województwie opolskim (93,33%), jednak jest to wynik tylko jednego ucznia i trudno go porównywać ze średnimi wynikami z innych województw opartymi na większej liczbie wprowadzonych danych. Zatem obiektywnie najlepiej poszło zdającym z województwa pomorskiego (75,45%), a najniższe wyniki odnotowano w województwie podkarpackim (17,96%). Należy zaznaczyć, że nie otrzymaliśmy żadnych wyników z województwa świętokrzyskiego. Wyniki z egzaminu próbnego w 2025 roku są ogólnie nieco wyższe (ok. 7%) od wyników z matury próbnej wydawnictwa Macmillan z 2024 roku z  wyjątkiem znajomości środków językowych, które w tegorocznej edycji wypadły o ok. 1,5% gorzej niż przed rokiem.

Tabela 1: Zestawienie wyników egzaminu z podziałem na poszczególne województwa

Średnie wyniki z poszczególnych części arkusza (wykres 1.2) wskazują, że zdający tradycyjnie najgorzej poradzili sobie z częścią sprawdzającą znajomość środków językowych (49,19%). Warto zaznaczyć, że aż dwa z trzech zadań w tej części miały charakter otwarty, co z pewnością przyczyniło się do dosyć niskich wyników. Stosunkowo więcej poprawnych odpowiedzi zostało udzielonych w częściach arkusza sprawdzających umiejętności receptywne – odpowiednio 69,06% za rozumienie ze słuchu oraz 67,66% za rozumienie tekstów pisanych. W zakresie wypowiedzi pisemnej zdający osiągnęli średni wynik 61,19%.

Wykres 1.2: Średnie wyniki z poszczególnych części arkusza na poziomie rozszerzonym

Warto zaznaczyć, że wynik średni uzyskany z zadań otwartych był znacznie niższy od ogólnego wyniku uzyskanego przez zdających we wszystkich zadaniach zamkniętych. Podczas gdy średni wynik z  zadań zamkniętych to 72,14%, z zadań otwartych zdający uzyskali zaledwie 50,69%*. Ta spora różnica może wskazywać na niskie umiejętności w zakresie interpretacji informacji lub zapisu własnej odpowiedzi.

*Na potrzeby raportu zadanie 6., które zawierało pytania zamknięte oraz otwarte, zostało uznane za zadanie otwarte.

Analiza wyników dla poszczególnych obszarów umiejętności

Rozumienie ze słuchu

Część arkusza egzaminu próbnego sprawdzająca sprawność rozumienia ze słuchu okazała się dla zdających najłatwiejsza – średni wynik z zadań 1–3 jest najwyższy i wynosi 69,06%.

Z trzech zadań w tym obszarze najwyższe wyniki uzyskano za zadanie 1., czyli test wyboru (74,15% poprawnych odpowiedzi). Nieco trudniejsze okazało się dobieranie zdań do wypowiedzi w  zadaniu 2. (średnia punktów to 71,64%). Najwięcej trudności przysporzyło zdającym zadanie otwarte (zadanie 3.) wymagające zmiany formy przekazu ustnego, w którym zdający uzupełniali notatkę na podstawie informacji usłyszanych w  nagraniu. W tym zadaniu uczniowie zdobyli 58,21% możliwych do osiągnięcia punktów.

Wykres 1.3: Średnie wyniki zadań w części Rozumienie ze słuchu

Wyzwaniem w zadaniu 3. jest nie tylko uzupełnienie luki właściwą informacją, lecz także zredagowanie tej informacji w odpowiedniej formie językowej, tak aby pasowała do otoczenia luki. Trudnością mogła tutaj okazać się konieczność zmiany formy czasownika w lukach 3.1. oraz 3.3. Dodatkową trudnością w tym zadaniu jest konieczność skupienia uwagi na specjalistycznym języku przekazu. Zadaniem zdającego jest uzupełnienie list obowiązków, wyzwań czy etapów procesu tworzenia gier. W tym celu konieczne jest utrzymanie uwagi na tyle długo, aby wychwycić i zapisać brakujące elementy w tekście.

Przygotowując uczniów do rozwiązywania tego typu zadań, warto sięgać po teksty zawierające terminologię charakterystyczną dla różnych dziedzin życia i zachęcać uczniów do jak najdokładniejszego notowania przedstawianych w nich informacji. Powinno się też zwracać uwagę uczniów na konieczność bardzo dokładnego zapoznania się z otoczeniem luk i  zachęcać do prób przewidywania możliwych odpowiedzi ze szczególnym uwzględnieniem gramatycznej formy ich zapisu w lukach.

Przykłady ćwiczeń, które pomogą w rozwinięciu tych umiejętności:

Rozumienie tekstów pisanych

Średni wynik za rozumienie tekstów pisanych na maturze próbnej to 67,66%, a wyniki za poszczególne zadania przedstawia wykres poniżej. Najwięcej punktów zdający zdobyli w zadaniu 5. polegającym na dopasowywaniu usuniętych z tekstu zdań do luk (76,96% poprawnych odpowiedzi). Podobną punktację uczniowie uzyskali w  zadaniu 4., w którym zdający dobierali akapity tekstu do pytań (73,95%). Znacznie gorzej wypadło zadanie 6. zawierające pytania otwarte – poziom wykonania tego zadania to zaledwie 57,93%.

Wykres 1.4: Średnie wyniki z zadań z części Rozumienie tekstów pisanych

Jako że zadanie 6. jest zadaniem w połowie otwartym, po wyniku można wnioskować, że uczniowie nie mieli większych problemów z częścią zamkniętą zadania, za to bardzo duży problem stanowiła dla nich część otwarta. W tym zadaniu testowano nie tylko umiejętność rozmienia wypowiedzi, lecz także jej przetwarzania, do którego niezbędna była dobra znajomość środków językowych. W lukach 6.6 i 6.7 nie wystarczy zrozumieć, jakiej informacji brakuje, ale trzeba jeszcze zmienić część mowy na taką, która gramatycznie pasuje do otoczenia luki. W punkcie 6.8 z kolei trudność polega na konieczności wywnioskowania dziedziny nauki (medycyna) na podstawie podanych przykładów (chorób). W tym miejscu uczeń musi się wykazać nie tylko umiejętnościami stricte językowymi, lecz także zdolnością przetwarzania informacji i umiejętnością logicznego myślenia.

Aby przygotować uczniów do rozwiązywania takich zadań wymagających pogłębionej analizy tekstu, wnioskowania oraz uogólniania, warto zastosować różnorodne strategie rozwijające niezbędne mikroumiejętności.

Jednym z efektywnych sposobów jest wprowadzanie ćwiczeń z parafrazowaniem zdań i przekształcaniem informacji w formie np. streszczania akapitów tekstu. Tego rodzaju ćwiczenia rozwijają umiejętność elastycznego posługiwania się językiem oraz głębszego zrozumienia sensu wypowiedzi.

Można także angażować uczniów w tworzenie pytań do tekstu. Samodzielne formułowanie pytań zmusza ich do krytycznej analizy treści i wyodrębniania kluczowych informacji. Uczniowie mogą tworzyć pytania oparte na wnioskowaniu, szukając nieoczywistych zależności oraz uogólnień. Takie ćwiczenia rozwijają umiejętność aktywnego czytania i  krytycznego myślenia.

Warto również uwzględnić kontekst kulturowy i międzyprzedmiotowy podczas analizy tekstów. Praca z materiałami nawiązującymi do różnych dziedzin wiedzy lub kwestii kulturowych wymaga od uczniów integrowania informacji z różnych źródeł oraz poszerzania perspektywy interpretacyjnej.

Przykłady ćwiczeń, które pomogą w rozwinięciu tych umiejętności:

Znajomość środków językowych

Na próbnym egzaminie maturalnym, jak co roku, najtrudniejsza okazała się część sprawdzająca znajomość środków językowych. Średni wynik za tę część arkusza wyniósł 49,19% i  jest o niemal 20% niższy od wyniku z części testującej rozumienie tekstów słuchanych, która poszła zdającym najlepiej. Na niski wynik w tej części egzaminu na pewno wpływa fakt, że dwa z trzech zadań miały charakter otwarty. Widać to wyraźnie w wynikach poszczególnych zadań. Podczas gdy w jedynym zadaniu zamkniętym w tej części (zadanie 7. – test wyboru) zdający uzyskali średni wynik 64,01%, to już w kolejnych dwóch zadaniach otwartych wynik ten był znacząco niższy, odpowiednio 40,05% za zadanie 8. (test luk) i 36,09% za zadanie 9. (transformacje ze słowem kluczem). 

Wykres 1.5: Średnie wyniki zadań w części Znajomość środków językowych

Niskie wyniki zdających w zadaniu 8. są dość niepokojące z tego względu, że zadanie testowało typowe struktury gramatyczne, w których uczniowie najczęściej popełniają błędy. Wydawałoby się, że ze względu na notoryczność ich występowania w testach egzaminacyjnych będą one dobrze przećwiczone i w efekcie przyswojone przez uczniów. Luka 8.1. na przykład testowała użycie since w czasie Present Perfect, natomiast luka 8.4. sprawdzała znajomość przyimka despite w zdaniu okolicznikowym i podobnie jak luki 8.2. i 8.3. wymagała zastosowania wyrazu logicznie łączącego elementy tekstu. Niski wynik w tym zadaniu może świadczyć o  niedostatecznym rozumieniu przez uczniów struktury tekstu nie na makropoziomie (wstęp, argumenty, zakończenie), ale na poziomie łączenia pojedynczych zdań, a  nawet wewnątrz samych zdań. Brak umiejętności logicznego powiązania elementów tekstów przekłada się na trudności w rozumieniu logiki tekstów czytanych czy słuchanych. Wydaje się wysoce prawdopodobne, że aktywna analiza tekstów i świadome skierowanie uwagi na strukturę myśli w nich zawartych pomogą uczniom lepiej poradzić sobie z zadaniem otwartych luk, ale również przyczynią się do poprawy wyników z  innych części egzaminu.

Zadanie 9., tradycyjnie najtrudniejsze w całym arkuszu, i tym razem przysporzyło zdającym najwięcej problemów. Tym razem uczniowie zmierzyli się z zadaniem polegającym na parafrazie zdań z wykorzystaniem podanego słowa klucza. To zadanie testuje aktywną umiejętność stosowania wybranych struktur gramatycznych z Informatora maturalnego. W analizowanym arkuszu uczniowie musieli wykazać się znajomością budowy zdań warunkowych, względnych, mowy zależnej i strony biernej. Są to zagadnienia szeroko omawiane w czasie całej edukacji językowej i  powinny być znane uczniom. Niski wynik może świadczyć o tym, że ta wiedza nie jest wystarczająco dobrze utrwalona, uczniowie mają braki w zakresie poszczególnych zagadnień gramatycznych lub ich umiejętności w tym zakresie są bierne i nie przekładają się na praktyczne zastosowanie w zdaniach. Często zdarza się też tak, że uczniowie rozpoznają główną strukturę gramatyczną wymaganą przez pytanie egzaminacyjne, ale już nie zauważają, że jest ona połączona z  inną, konieczną do użycia w danym przykładzie, żeby odpowiedź pasowała do otocznia luki. Spójrzmy na punkt 9.1.:

Tutaj uczniowie mogli właściwie rozpoznać trzeci okres warunkowy, ale już nie potrafili przekształcić jego części wyrażonej w zdaniu oryginalnym w stronie biernej na stronę czynną, aby dopasować zdanie gramatycznie tak, aby kończyło się zaimkiem him.

W świetle tych trudności wydaje się zasadnym ćwiczenie kumulatywne struktur gramatycznych obok utrwalania poszczególnych zagadnień w izolacji. Wykorzystywanie przykładów zdań łączących w sobie więcej niż jedną strukturę gramatyczną uwrażliwi uczniów na konieczność głębszego analizowania zdań i wyćwiczy mentalną manipulację znanymi strukturami gramatycznymi w celu wyrażenia tej samej informacji. Przy okazji trenowania umiejętności parafrazowania zdań warto ćwiczyć przedstawianie tej samej informacji na różne sposoby, z użyciem różnych możliwych struktur gramatycznych. Dobrą praktyką jest też podawanie spersonalizowanych zdań modelowych dla różnych struktur gramatycznych, które uczniowie mają większą szansę dobrze zrozumieć i zapamiętać, a w sytuacji egzaminacyjnej posłużyć się nimi jako matrycą, do której przez analogię skonstruują poprawne odpowiedzi. 

Przykłady ćwiczeń, które pomogą w rozwinięciu tych umiejętności:

Pamiętaj też o wyjątkowych materiałach do Repetytorium na poziomie podstawowym i rozszerzonym, Repetytorium do matury rozszerzonej, Impulse i New Password, które stworzyły ekspertki, aby wesprzeć przygotowanie do tej części egzaminu maturalnego! Materiały są dostępne w Teacher’s Resource Centre oraz serwisie Staffroom.

• Use of English Practice Book for Matura autorstwa dr Moniki Cichmińskiej zawiera ponad 80 zadań na środki językowe na poziomie podstawowym i rozszerzonym, z czego 70 to zadania otwarte.
• Seria New Matura Practice wspiera rozwój umiejętności rozwiązywania otwartych zadań maturalnych (set leksykalny, gramatykalizacja, tłumaczenie fragmentów zdań, transformacje zdań) na poziomie podstawowym i rozszerzonym.

 

Wypowiedź pisemna

Zadanie na tworzenie wypowiedzi pisemnej dawało uczniom możliwość wyboru między rozprawką a artykułem. Średni wynik z tej części egzaminu to 61,19% i jest on nieco lepszy niż na zeszłorocznej próbnej maturze wydawnictwa Macmillan (55,45%). Wypowiedź pisemna z punktu widzenia produkcji językowej na egzaminie maturalnym jest częścią stanowiącą największe wyzwanie dla uczniów. Zdający musi się tu wykazać nie tylko znajomością i umiejętnością prawidłowego użycia środków leksykalnych i  gramatycznych na poziomie rozszerzonym, ale również logiką argumentacji i zdolnością panowania nad strukturą całego tekstu.

Trudność w tym zadaniu może wynikać z niekompletnej wiedzy uczniów na temat wymagań egzaminacyjnych w  odniesieniu do każdej z form wypowiedzi pisemnej oraz niewystarczającej ilości praktyki w pisaniu tekstów w formacie egzaminacyjnym. Warto dokładnie zapoznać uczniów z wymaganiami zawartymi w Informatorze maturalnym, gdzie w sposób dość szczegółowy omówione są najczęściej pojawiające się wątpliwości. Ze względu na powszechną dostępność generatywnej sztucznej inteligencji wydaje się zasadne przeniesienie zadań z zakresu wypowiedzi pisemnej tradycyjnie realizowanych w ramach pracy domowej do klasy szkolnej. Warto poświęcić kilka lekcji w semestrze na dokładną analizę każdego typu zadania egzaminacyjnego i doskonalenie warsztatu pisania listu, artykułu i  rozprawki (w wersji „za i przeciw” oraz opiniującej), aby upewnić się, że wszyscy uczniowie znają podstawowe zasady tworzenia tekstów i przećwiczą ich samodzielne pisanie. Za tę część egzaminu maturalnego zdający ma szansę otrzymać aż 13 punktów.

Przykłady ćwiczeń, które pomogą w  rozwinięciu tych umiejętności:

Pamiętaj również o serii filmów Matura Video Tips for Students, które są dostępne do Repetytorium na poziomie podstawowym i rozszerzonym, Repetytorium do matury rozszerzonej, Impulse, New Password i Checkpoint. Katarzyna Gala, doświadczona nauczycielka oraz egzaminatorka maturalna, w  zwięzłej i przystępnej formule prezentuje uczniom m.in., na co należy zwrócić uwagę oraz o czym należy pamiętać, tworząc wypowiedź pisemną na egzaminie maturalnym.
• Dowiedz się więcej »

Podsumowanie

Niniejszy raport jest analizą wyników próbnego egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym, ułożonego w  oparciu o wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej kształcenia ogólnego obowiązującej od września 2024 r. oraz wytyczne zawarte w Informatorze o egzaminie maturalnym na rok szkolny 2024/2025. Raport zawiera także wnioski dotyczące poziomu trudności poszczególnych zadań oraz sugestie dotyczące pracy z uczniami w ramach przygotowań do egzaminu. Uzyskane wyniki pokazują, że warto zwrócić uwagę na następujące aspekty przygotowania do egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym:

• w zakresie rozumienia ze słuchu – na sprawność notowania, uzupełnianie notatek w kontekście specjalistycznego słownictwa z różnych dziedzin życia oraz precyzyjne zapisywanie informacji z nagrań, z  uwzględnieniem gramatycznej formy odpowiedzi;
• w zakresie rozumienia tekstów pisanych – na głębszą analizę i przetwarzanie treści, w tym przede wszystkim na wnioskowanie oraz uogólnianie informacji zawartych w tekście, parafrazowanie zdań i akapitów, tworzenie pytań do tekstu i analizowanie zależności między informacjami;
• w zakresie znajomości środków językowych – na aktywne stosowanie struktur gramatycznych w praktyce, łączenie kilku struktur w jednym zdaniu, a także aktywną analizę parafrazowanych zdań z rozpoznawaniem rodzajów przekształceń;
• w zakresie tworzenia wypowiedzi pisemnej – na kompleksowe podejście do całego procesu twórczego: od planowania argumentacji, poprzez dobór odpowiednich wyrażeń, aż po finalne sprawdzenie własnej pracy; ćwiczenie różnych form wypowiedzi pisemnej (artykuł, rozprawka) w klasie oraz dokładne zapoznanie uczniów z wymaganiami egzaminacyjnymi dotyczącymi struktur i form tekstów.

Oprócz działań długofalowych warto rozważyć przygotowanie programu „last minute” dla uczniów, którzy napiszą egzamin maturalny już w maju 2025 roku. W tym celu warto przeprowadzić warsztaty dla uczniów prezentujące najbardziej powszechnie popełniane błędy formalne (np. notoryczne zapominanie przez uczniów o nadaniu tytułu artykułowi) i językowe.

Pobierz podsumowanie w pliku PDF

Przeczytaj podsumowanie poziomu podstawowego

Pobierz najnowszy zestaw arkuszy

Podziel się swoją opinią na grupie dla nauczycieli